Świętokrzyskim Szlakiem Archeo-Geo - trasa I

Opis

Trasa powinna zainteresować wszystkich miłośników geologii, gdyż prowadzi do trzech rezerwatów geologicznych. Niezapomnianych wrażeń dostarczy wizyta w Jaskini Raj, która od blisko 40 lat niezmiennie zachwyca zwiedzających wspaniałą szatą naciekową.

Przebieg: Chęciny – Góra Zamkowa – Chęciny – Jaskinia Piekło – Jaskinia Raj – Góra Zalejowa - Chęciny
Oznakowanie: odcinek Chęciny – Góra Zamkowa – Chęciny szlak żółty; odcinek Chęciny – Jaskinia Raj szlak niebieski; odcinek Jaskinia Raj – Kielce szlak czerwony.
Czas przejścia: około 5h (czas przejścia nie uwzględnia zwiedzania obiektów).
Suma podejść: 240m
Długość trasy: 17 km

Warto zobaczyć:

 

Chęciny – w panoramie miasta królują ruiny gotyckiego zamku wybudowanego około 1300 roku na wyniosłej górze, zwanej Zamkową. Godnymi polecenia są m. in.: wczesnobarokowy klasztor sióstr Bernardynek, kościół i klasztor Franciszkanów ufundowany przez Kazimierza Wielkiego w 1368 roku, kościół parafialny wzniesiony w I połowie XIV w. oraz renesansowy budynek dawnej karczmy zwany Niemczówką. Warto wiedzieć, iż niegdyś Chęciny licznie zamieszkiwała ludność pochodzenia żydowskiego, czego świadectwem jest późnorenesansowa synagoga, wybudowana w poł. XVII w. oraz kirku

Jaskinia Piekło pod Skibami – znajduje się w północno-zachodnim zboczu Góry Żakowej (352 m n.p.m.) posiada korytarze o długości 57 metrów. Nazwę znaną już w XVIII w. nadała jej miejscowa ludność, przypisując powstanie jaskini działaniom sił nieczystych. Jaskinia należy do widnych, jednak, aby dokładnie i bezpiecznie ją zwiedzić, należy zaopatrzyć się w odpowiedni strój oraz latarkę.

Góra Żakowa (352 m n.p.m.) – rezerwat przyrody nieożywionej w gminie Sitkówka-Nowiny utworzony został w 1999 r. o powierzchni 50,48 ha w celu objęcia ochroną pozostałości dawnego górnictwa skalnego i kruszcowego, naturalnych, wapiennych form skałkowych oraz stanowisk roślinności kserotermicznej.

fot.P. Pierściński

Jaskinia Raj

– utworzony w 1968 r. rezerwat przyrody składa się z dwóch części: obszar porośnięty lasem o powierzchni 7,7 ha oraz system podziemnych korytarzy o długości 240 m. Jaskinia wykształciła się wzdłuż spękań wapieni dewońskich, z jakich zbudowane jest wzgórze Malik. Najcenniejszym (i najpiękniejszym) elementem jaskini jest jej bogata szata naciekowa. Oprócz stalaktytów, stalagmitów, draperii i mis podziwiać tu można rzadkie na skalę światową pizoidy (perły jaskiniowe), czyli nacieki w formie kulistej. W jaskini dokonano także cennych znalezisk archeologicznych: znaleziono tu kości zwierząt (w tym mamutów) oraz narzędzia wykonane przez żyjącego tu ok. 50 tys. lat temu człowieka neandertalskiego. Znalezisko to jest wyeksponowane jest w salce prowadzącej do jaskini.

Zygmuntówka – marmurołom znajdujący się w masywie wzniesienia o nazwie Czerwona Góra. Aby go zobaczyć należy zboczyć z głównego szlaku. Wydobywany tu marmur posłużył m.in. do budowy kolumny, na której stanął posąg Zygmunta II Wazy w Warszawie. Szczątki kolumny, zniszczonej w czasie II wojny światowej, można oglądać obok Zamku Królewskiego w Warszawie.

Zalejowa – znajduje się tutaj rezerwat przyrody nieożywionej o powierzchni 67ha, gdzie od 1954 roku ochronie podlegają wychodnie skał wapieni dewońskich. Jest to przykład jednej z lepiej wykształconych form współczesnego krasu powierzchniowego. Dawniej wydobywano tu najpiękniejszy w Górach Świętokrzyskich gatunek marmuru, zwany różanką zalejowską. Widać tu ślady dawnych technik górniczych. Warto też zwrócić uwagę na występującą tu roślinność kserotermiczną, skarłowaciałe drzewa i kolczaste krzewy, las sosnowy  oraz rozchodniki, porosty, paprocie oraz mchy.