Logo
  • Regionalna Organizacja Turystyczna Województwa Świętokrzyskiego
  • Urząd Miasta Kielce
  • Powiat Kielce
  • PTTK KIELCE

Ruda Zajączkowska, Wierna Rzeka

Informacje praktyczne

  • Informacje szczegółoweZwińRozwiń
    • Powiat:
      kielecki
    • Gmina:
      Łopuszno
    • Adres:
      Ruda Zajączkowska, Wierna Rzeka , 1
    • Szerokość geograficzna:
      50.8730556
    • Długość geograficzna:
      20.3052778
    • Region turystyczny:
      Kielce i okolice
    • Telefon:
      +48 41 348 00 60
  • Opis

    Miejscowości te powstały z rozwoju i podziału pierwotnie istniejącej Rudy Zajączkowskiej. Ruda – wieś królewska, a później rządowa, powstała w XIV w. na gruntach Zajączkowa nosiła nazwy: Mineria Zajączkowska, Rudniki, Ruda Rządowa, Ruda Narodowa i wreszcie – Ruda Zajączkowska. Kopano w niej rudę na potrzeby kuźnicy funkcjonującej od połowy XV w. przez sto lat. Później założono folwark dzierżawiony w latach 1854–85 przez Saskich – Jana i Józefatę z Żeromskich (ciotkę Stefana Żeromskiego), następnie ich syna Teofila z żona Bolesławą.

    Miejscowość związana jest z biografią Stefana Żeromskiego
    W dworze w Rudzie Zajączkowskiej ukrywał się Wincenty Żeromski po zwolnieniu z aresztowania w 1864, często przebywał tu też młody Stefan. Opowieści Józefaty i przeżycia ojca pisarza wpłynęły na kanwę powieści Wierna Rzeka. Tak o tym pisał autor w korespondencji z kuzynem Stanisławem Piołun-Noyszewskim: „Powieść na tle Rudy osnuta, a z opowiadań ciotki Józefaty Saskiej... poczerpnięta”. Sam dwór w powieści występuje jako Niezdoły, Salomea Brynicka jest wzorowana na Anieli Lubowieckiej (jej literackie nazwisko pochodzi od pobliskiej Brynicy – majątku dziadków Stefana), pierwowzorem Józefa Odrowąża jest Jan książę Połubiński, syn księcia Michała, prezesa Izby Obrachunkowej w Warszawie. Dwór Saskich stał nad rzeką Łośną (Łososiną, w górnym biegu Łosośną).

    Warto wiedzieć
    Jak literatura rzeczywistość kształtowała

    Sugestywna nazwa powieści i samej rzeki spowodowała przejście nazwy literackiej do toponimii terenu, a nawet dalszy rozwój opartego na niej nazewnictwa. Najpierw powstała stacja kolejowa Wierna Rzeka (przystanek) 1 km od Rudy Zajączkowskiej i 2 km od Gnieździsk. Rozwój wsi Ruda Zajączkowska spowodował, że podczas reformy administracyjnej w 1975 r. wieś została podzielona pomiędzy dwie gminy: Łopuszno i Piekoszów. Kilka lat temu piekoszowską część wsi przemianowano na Wierną Rzekę.
    Tomasz Rogaliński

    Informacje praktyczne:
    Regionalne Centrum Informacji Turystycznej
    ul. Sienkiewicza 29
    25-007 Kielce
    tel.: +48 41 348 00 60
    e-mail: informacja@swietokrzyskie.travel
    www.swietokrzyskie.travel

    Lokalizacja

    Hidden text line that is needed to fix map width
    • 20.3052778
    • 50.8730556
    • Ruda Zajączkowska, Wierna Rzeka, 1
    • Ruda Zajączkowska, Wierna Rzeka