Logo
  • Regionalna Organizacja Turystyczna Województwa Świętokrzyskiego
  • Urząd Miasta Kielce
  • Powiat Kielce
  • PTTK KIELCE

Atrakcje i ciekawostki


Powiat kielecki, podobnie jak i cały region świętokrzyski, obfituje w legendy, ciekawostki i tajemnice. Niepowtarzalne miejsca, unikalne zabytki z  imponującą przeszłością i niespotykana nigdzie indziej przyroda czekają na odkrycie. Bogata historia i tradycja regionu, zarówno ta najdawniejsza, jak i ta tworzona na bieżąco, pozostawiła po sobie liczne pamiątki, które nieustannie zdumiewają i zachwycają. Przykładowo, czy wiedzieli Państwo, że…

fot.Archiwum ROT WŚ


… Pałac Biskupów Krakowskich ma swojego bliźniaka?

I to całkiem niedaleko, bo w Podzamczu Piekoszowskim, oddalonym o ok. 15 kilometrów na zachód od Kielc. Stoją tutaj ruiny pałacu Tarłów – wczesnobarokowej rezydencji wzniesionej w latach 1645-1650 (prace rozpoczęto zaledwie w rok po ukończeniu kieleckiego pałacu). Jeżeli wierzyć legendzie, to budowla powstała na skutek dosadnej odmowy przyjęcia zaproszenia do wcześniejszej siedziby Jana Karola Tarły w Chełmcach przez biskupa Jakuba Zadzika (właściciela kieleckiej rezydencji), który stwierdził, iż „pod byle strzechą gościć nie będzie”. Według tej samej legendy, pałac kosztował Tarłę trzydzieści wsi – nie wliczając w to mniejszego pałacyku, prezentu dla kapryśnej małżonki, która w samym środku lata chciała do swoich włości udać się saniami. Tarło, chcąc spełnić i tę zachciankę, kazał zaprzęgać konie do sań, a całą trasę wysypać solą. Dziś po „małym prezencie” nie ma już śladu, a okazała rezydencja Tarłów popadła w ruinę. Pozostały wyłącznie ściany, zdradzające silne inspiracje kielecką rezydencją, nie tak jednak kunsztowne i okazałe jak oryginał. Do dodatkowej dewastacji obiektu przyczyniła się plotka o rzekomym skarbie ukrytym w piwnicach rezydencji. Amatorskie prace archeologiczne, prowadzone przez miejscową ludność, znacznie pogorszyły stan pałacu.

… w Kielcach znajduje się prawdopodobnie jedyny na świecie pomnik Milesa Davisa …
Choć legendarny trębacz jazzowy nigdy nie odwiedził stolicy województwa, to o osobie i twórczości charyzmatycznego muzyka pamięta Kielecki Klub Jazzowy. To właśnie z inicjatywy klubu, 28 września 2001 roku, w 10 rocznicę śmierci Davisa, przed Kieleckim Centrum Kultury odsłonięto pomnik autorstwa Grzegorza Łagowskiego. Wykonana w brązie figura przedstawia muzyka w charakterystycznej dla niego pozie pełnej artystycznej ekspresji. Nie jest to jedyny związek muzyka z Kielcami. Co roku we wrześniu odbywa się Targi Kielce Jazz Festiwal „Memorial to Miles” – Muzyczne Listy Do Milesa Davisa. Impreza ma charakter międzynarodowy i urosła już do rangi jednej z ważniejszych na jazzowej mapie Polski. Dotychczas muzyczne listy do Mistrza wysyłali między innymi: Eddie Henderson, Siggy Davis, Kenny Martin, Erik Truffaz, Omar Sossa, Tomek Grochot, Aga Zaryan, Artur Dutkiewicz, Stanisław Soyka i Dorota Miskiewicz.

… oraz inne niespotykane pomniki?
Spacerując po centrum Kielc łatwo zauważyć, iż miasto obfituje w pomniki, zarówno te starsze, jak i te całkiem nowe. Spacerując ulicą Sienkiewicza –rozrywkowym i handlowym centrum miasta –  spotkać można ławeczkę, na której jak gdyby nigdy nic przysiadł Jan Karski. Życiu na deptaku przygląda się z cokołu sam patron ulicy. Pomnik Henryka Sienkiewicza autorstwa profesora Gustawa Zemły odsłonięto 25 czerwca 2010. Cała plejada gwiazd ma swoje popiersia w Alei Sław – osób zasłużonych dla kultury i sztuki XX wieku. Na granitowych postumentach uwieczniono takie osobistości, jak m.in.: Jimmy Hendrix, Franz Kafka, Edith Piaf, Andy Warhol, Czesław Niemen, Olga Boznańska, Tadeusz Kantor i Marek Grechuta.
Kielce to także miasto pomników „zoologicznych”. Przy Placu Artystów zobaczyć można pomnik dzika, pieszczotliwie zwanego Kiełkiem, który nawiązuje do popularnej legendy o powstaniu miasta. Niedaleko Kieleckiego Centrum Kultury swój monument ma także pszczoła. To pracowite zwierzę zostało w ten sposób uhonorowane przez Świętokrzyski Związek Pszczelarzy, którego członkowie jak nikt inny wiedzą, że „Tam, gdzie pszczoła żyć nie będzie, nie będzie mógł żyć człowiek".

… to właśnie w Kielcach powstała pierwsza polska szkoła techniczna?
Szkoła Akademiczno-Górnicza w Kielcach powstała w 1816 z inicjatywy Stanisława Staszica. Uchodziła za pierwszą w Polsce wyższą uczelnię techniczną obok uczelni wojskowych. Mieściła się w północnym skrzydle Pałacu Biskupów Krakowskich, a zajęcia prowadzono w języku polskim i niemieckim. Nauka w szkole była bezpłatna. Szkoła Akademiczno-Górnicza istniała 10 lat, ponieważ w grudniu 1826 r. zapadła decyzja o przeniesieniu jej do Warszawy.

 … Święty Krzyż nie zawsze był święty?

 Święty Krzyż (zwany też Łysą Górą lub Łyścem) to drugi pod względem wysokości szczyt Gór Świętokrzyskich. Na szczycie wzniesienia już od ponad tysiąca lat stoi opactwo, gdzie przechowywane są relikwie Krzyża Świętego. Miejsce to odwiedzał przed wiktorią grunwaldzką sam Władysław Jagiełło, obecnie posługę sprawują tu Misjonarze Oblaci Maryi Niepokalanej. Warto jednak wiedzieć, iż fundacja klasztoru właśnie na szczycie tej góry nie była przypadkowa. Otóż  wzniesienie to już w czasach pogańskich stanowiło miejsce kultu, o czym świadczyć może zachowany od trony wschodniej tajemniczy wał o długości ok. dwóch kilometrów. Według ludowych wierzeń, to właśnie tutaj odbywały się słynne sabaty czarownic. Chrześcijańska świątynia powstała zatem w miejscu, w którym zwykło się zbierać w celach religijnych. Nic dziwnego zatem, iż Łysa Góra to miejsce owiane tajemnicą, gdzie sacrum miesza się z profanum.

fot.M. Słowik

… Kielce są miastem pięciu rezerwatów?
Na terenie Kielc znajduje się pięć rezerwatów przyrody. Aż cztery z nich (Biesak-Białogon, Kadzielnia, Ślichowice i Wietrznia) zostały założone w byłych kamieniołomach i chronią przyrodę nieożywioną. Zobaczyć w nich można odsłonięcia geologiczne, zjawiska tektoniczne i skamieniałości. Piaty rezerwat, Karczówka, to rezerwat krajobrazowy obejmujący najwyższe wzniesienie Pasma Kadzielniańskiego, na szczycie którego znajduje się XVII-wieczny klasztor oraz znakomity punkt widokowy na Kielce.